Να πολεμήσουμε τον κακό εαυτό μας: Για ένα κόμμα με διαφορετικό DNA

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ξεκινάει από το μηδέν. Έχει παλέψει σε πολλά μέτωπα, σε πολλαπλά επίπεδα και έχει τη δική του ιστορία 

Πηγή : rednotebook
Της Σίσσυς Βελισσαρίου*

Στην παραγωγική και μαγευτική αναζήτηση νέων μορφών και δομών για τον ενιαίο, μαζικό δημοκρατικό φορέα ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζουμε καλά τι πρέπει να αφήσουμε πίσω: το κόμμα νέου τύπου που εκφυλίστηκε σε γραφειοκρατικό μόρφωμα μέσα από την αλληλοεμπλοκή του με τους μηχανισμούς του κράτους στον υπαρκτό σοσιαλισμό. Παράλληλα, στα δυτικά κόμματα, κληροδοτούνται στη δομή τους ως ζωντανά κατάλοιπα της τριτοδιεθνιστικής κομμουνιστικής παράδοσης οργανωτικά χαρακτηριστικά και λογικές. Ενδεικτικά αναφέρω μερικά που ενδεχομένως να φαίνονται ασήμαντα σε σχέση με το συνολικό εγχείρημά μας, όμως η κομματική εμπειρία του 20 αιώνα καταδεικνύει τη διαβρωτική τους λειτουργία.

1. Η ύπαρξη μορφωμάτων-σφραγίδα τα οποία είτε έχουν ελλιπέστατη παρουσία και έργο είτε, ενώ στην κυριολεξία ανυπόστατα, εμφανίζονται συγκυριακά. Και στις δυο περιπτώσεις, η γλωσσική δήλωση μιας υποτιθεμένης συλλογικότητας σηματοδοτεί αυτόματα ένα περιεχόμενο, άρα την υποστασιοποιεί. Από τις δυο περιπτώσεις περισσότερο ενδιαφέρον έχει η δεύτερη: μορφώματα, που αντίθετα με τον Ζορό που το έκανε για να διορθώνει την αδικία, αυτά "χτυπάνε" μόνον εφόσον πρόκειται να διεκδικηθούν ατομικές καταγραφές προς άμεση ή μελλοντική χρήση στο πλαίσιο της ανακατανομής εσωκομματικής, και όχι μόνον, εξουσίας ή/και ανακατατάξεων ένθεν κακείθεν. Αυτού του τύπου οι πρακτικές, πέραν του οργανωτικού ελέγχου ενός χώρου που επιτελούν συνήθως σε "κλαδικό" επίπεδο, αποτελούν την πλέον οικεία παρείσφρηση της μικροαστικής ιδεολογίας στη δική μας Αριστερά, διότι εξυπηρετούν την αναπαραγωγή του στελεχικού μηχανισμού αξιολογώντας "πρόσωπα", ανεξάρτητα από ατομική συνεισφορά ή συλλογικό έργο. Τα πρόσωπα υπάρχουν σε συνάρτηση με τις "θέσεις" που έχουν καταλάβει ή στοχεύουν να καταλάβουν. Πρόκειται περί της μετάφρασης επί του κομματικού της κοινωνικής επιτυχίας, φαινόμενο που είχε ιδιαίτερη έξαρση προεκλογικά αλλά και στο κρίσιμο διάστημα μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων.

2. Ας σκεφθούμε μία κλαδική υπερ-δομή όπου θα συνυπάρχουν παράλληλες δομές, αυτές που εμπεριέχονται στις συνιστώσες [στον ΣΥΝ μπορούν να ανέρχονται και σε 4-5], με μια καινούργια ΣΥΡΙΖΑική που τις υπερκαλύπτει όντας το άθροισμα των μελών των επιμέρους. Δικαίως κανείς αναρωτιέται για το τι περιεχόμενο δουλειάς μπορεί να έχει η ΣΥΡΙΖΑική, πόσο διαφορετικό μπορεί να είναι από αυτό που υποτίθεται ότι παράγεται από τις καθόλα διατηρούμενες «μητροπολιτικές» δομές και για το ποιος τελικά παράγει στρατηγική και τακτική για τη δουλειά στους μαζικούς χώρους δεδομένων των επικαλύψεων. Μήπως ουσιαστικά πρόκειται περί του ίδιου καπέλου που αλλάζει ονομασία κατά το δοκούν;

Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η παραπάνω υπόθεση είναι "ψύλλοι στα άχυρα", και ότι μπροστά στην πρόκληση της μαζικοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ το "μπούγιο" μετρά ακόμα και αν αυτό δεν είναι παρά κατά βάση η αθροιστική περιούσια των "δικών" μας. Ας υποθέσουμε όμως ότι το "ΣΥΡΙΖΑ παντού" όντως φέρνει καινούργιο κόσμο: Πόσον καιρό θα παραμείνει αυτός όταν διαπιστώσει ότι δεν έχει περιεχόμενο δουλειάς διότι οι επικαλύψεις και οι παράλληλες δομές δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο; Ή, ακόμα χειρότερα για το νέο κόμμα, αν ο κόσμος αυτός δει να αναπαράγονται προσωπικές εξουσίες και παλαιοκομματικές πρακτικές, πόσο θα παραμείνει; Επομένως ίσως το φοβικό σύνδρομο περί της "άλωσης" του ΣΥΡΙΖΑ από στίφη Πασοκογενών ή της άγνωστης ποσότητας που είναι ο ελληνικός λαός να είναι άνευ αντικείμενου. Ίσως αντίθετα εμείς είμαστε αυτοί/ές που κινδυνεύουμε από τον κακό εαυτόν μας.

3. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ξεκινάει από το μηδέν. Έχει παλέψει σε πολλά μέτωπα, σε πολλαπλά επίπεδα και έχει τη δική του ιστορία. Προκαλεί τουλάχιστον σκεπτικισμό όταν ΣΥΡΙΖΑικα σχήματα ξεκινούν από ανθρώπους που απουσίαζαν παντελώς από οιαδήποτε δραστηριότητα του ΣΥΡΙΖΑ όλα αυτά χρόνια. Προβληματίζει η οργανωτική πρεμούρα παρόλο που βεβαίως είναι απολύτως θεμιτή η μετάλλαξη των απόψεων. Εδώ όμως υπάρχει μία λεπτή διάκριση μεταξύ της ηγεμόνευσης μιας ιδέας, π.χ. του ΣΥΡΙΖΑ, στις συνειδήσεις, και του απλού καιροσκοπισμού. Στην ένσταση περί δίκης προθέσεων η απάντηση είναι: ‘the proof of the pudding is in the eating”. Εδώ ο κίνδυνος δεν είναι η συνύπαρξη διαφορετικών ιστορικών ρευμάτων της Αριστεράς, που αναζητούν ένα κοινό πολιτικό σχέδιο, ούτε το άνοιγμα σε «ξένους» εισβολείς. Είναι ο παραγοντισμός, η αναπαραγωγή δομών με περιεχόμενο τον οργανωτικό έλεγχο καθώς και ο ακροβολισμός σε θέσεις εκκίνησης για το επόμενο εκλογικό μπουμ του ΣΥΡΙΖΑ.

4. Στο γνώριμο πλαίσιο της διατήρησης των κεκτημένων εντάσσεται και η απροθυμία κάποιων συνιστωσών στο να εργασθούν για ένα ενιαίο σχήμα, παρόλο που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποπειραθεί δυο τουλάχιστον φόρες να γίνει ένα κόμμα όπου θα ισχύει το "ένα μέλος ίσον μια ψήφος".

Τι σχέση μπορεί να έχουν τα παραπάνω με το καθήκον μας να παλεύουμε για την αλλαγή του κόσμου και μέσα από την οικοδόμηση πρωτόγνωρων σχέσεων και δομών; Το όραμά μας είναι ένα πλουραλιστικό και δημοκρατικό κόμμα, ανοιχτό στον κόσμο που θα συζητά, θα εκλέγει και τελικά θα πείθεται ότι η συμμετοχή του μετράει διότι δεν ακυρώνεται από κάποιους ‘παλιούς’ που ‘αυτοί ξέρουν’ διότι αυτοί είναι οι μηχανισμοί. Αν κάτι μάθαμε τα τελευταία χρόνια, είναι ότι οι παραδοσιακές μορφές οργάνωσης έχουν ξεπεραστεί από τις συνθήκες που με βίαιο τρόπο έχει επιβάλλει το Μνημόνιο σε όλα τα επίπεδα, εφαρμόζοντας κυνικά βιοπολιτικές με θύμα την ανθρώπινη ζωή. Ταυτοχρόνως αρχίζουν να αναβλύζουν πρωτοποριακές μορφές συνύπαρξης και επικοινωνίας, δίκτυα αλληλοϋποστήριξης, ελπιδοφόρες τοπικές, λαϊκές συνελεύσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ πια αντιλαμβάνεται ότι ο κόσμος, παράλληλα με την οργάνωση του στα συνδικάτα και τη συσπείρωση του στον χώρο εργασίας, έχει ανάγκη να συνευρεθεί πέρα και έξω από τα στενά κλαδικά όρια τα οποία θέτουν τους αντίστοιχους περιορισμούς. Ακριβώς επειδή κατανόησε ότι πρέπει να βγούμε από τους τοίχους των γραφείων και να "ακροβολιστούμε" στις πλατείες, γιατί έτσι μόνον μπορούμε να ακούσουμε τον Άλλον, που μας καθοδηγεί και δεν τον καθοδηγούμε, επειδή λοιπόν με ταπεινότητα για πρώτη φορά μετά την αντιπολίτευση η δική μας Αριστερά "έστησε αυτί" για αυτό γίναμε η πολιτική δύναμη που είμαστε τωρα. Κατακτήσαμε κάτι που δεν πρέπει να το χάσουμε τωρα που θέλουμε να κάνουμε τον ΣΥΡΙΖΑ ένα νέο ενιαίο, ανοιχτό, λαϊκό και δημοκρατικό κόμμα: την εμπιστοσύνη του κόσμου. Μόνον αν δουλέψουμε μαζί με αυτόν τον κόσμο σε λαϊκές συνελεύσεις οι δεσμοί εμπιστοσύνης θα μετατραπούν σε δυναμική συμμετοχή και εμβάθυνση των ταξικών δεσμών. Επομένως "άνοιγμα" σε τοπικές μορφές οργάνωσης όπου τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, οι τοπικοί βουλευτές και ο κόσμος θα συναποφασίζει, θα συνεργάζεται, θα ελέγχει και ελέγχεται. Αυτό όμως σημαίνει, ανάμεσα στα άλλα, ότι θα πάψουμε πια να ακούμε τη δική μας φωνή ως παρήχηση από το στόμα των κομματικών μας συναδέλφων.

*Μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ και της ΠΣΕ του ΣΥΡΙΖΑ