«Η Δημοκρατία σε κρίση»,

Η πολιτική και τα μέτρα δεν είναι απάντηση σε φυσικά φαινόμενα
Θεσσαλονίκη: Μια μέρα μετά τις δραματικές εικόνες εντός και εκτός Βουλής, μια μέρα μετά το «ναι» των 199 βουλευτών της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ στο νέο Μνημόνιο, ήταν πολλοί οι σοκαρισμένοι και προβληματισμένοι πολίτες της Θεσσαλονίκης που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της «Αυγής» και έσπευσαν να ακούσουν τις σκέψεις και τις απόψεις του Κωνσταντίνου Τσουκαλά, του Νίκου Κωνσταντόπουλου, της Ιφιγένειας Καμτσίδου, του Νίκου Γιαννόπουλου και να συζητήσουν μαζί τους.
Ομιλητές: Ν. Κωνσταντόπουλος, Ιφ. Καμτσίδου, Ν. Γιαννόπουλος * Γραπτή παρέμβαση του Κ. Τσουκαλά 

Το θέμα της εκδήλωσης, που διοργάνωσε η εφημερίδα μας στην αίθουσα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, επίκαιρο παρά ποτέ. «Η Δημοκρατία σε κρίση», κάτι που σήμερα διαισθάνεται κάθε αριστερός και αριστερή. «Οικοδεσπότης» ήταν ο διευθυντής της «Αυγής» Νίκος Φίλης, ενώ παρευρέθηκε και χαιρέτισε την εκδήλωση ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας. Ο Κωσταντίνος Τσουκαλάς δεν κατάφερε να έρθει στη Θεσσαλονίκη εξαιτίας ενός μικρού προβλήματος υγείας, η ομιλία του όμως διαβάστηκε και καταχειροκροτήθηκε σαν να ήταν παρών.

Η αίθουσα αποδείχτηκε μικρή για να χωρέσει όλους και όλες που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση της «Αυγής». Ήταν σίγουρα ένα κοινό που ανήκει στην αριστερά και όχι μόνο στον ΣΥΡΙΖΑ. Πολλά στελέχη της Δημοκρατικής Αριστεράς έδωσαν το «παρών» και ακόμη περισότεροι ήταν εκείνοι που επιμένουν να δηλώνουν ανένταχτοι, ανάμεσά τους αρκετοί ακαδημαϊκοί. Σημαντική ήταν και η παρουσία νέων σε ηλικία, συντρόφων και μη. Ήταν ένα ευρύ κοινό, σίγουρα πολύ πιο ευρύ από το σημερινό αναγνωστικό κοινό της εφημερίδας μας, που ευελπιστούμε να επικοινωνήσουμε μαζί του και πάλι και να εκφράσουμε τις αγωνίες, τους προβληματισμούς και τα οράματά του για ένα καλύτερο αύριο. Όλοι και όλες έμειναν ώρες ολόκληρες στην κατάμεστη αίθουσα φτιάχνοντας ένα κλίμα συζήτησης που δεν θύμιζε καθόλου τον διάλογο κωφών των τηλεοπτικών παραθύρων...

Ανοίγοντας την εκδήλωση ο διευθυντής της «Αυγής» Νίκος Φίλης τόνισε ότι η κρίση αποτελεί ταυτοχρόνως απειλή, αλλά και πρόκληση για τον Τύπο. Τα μέσα ενημέρωσης, που την εποχή της επίπλαστης ευημερίας και της διαπλοκής λειτουργούσαν ως μηχανισμοί χειραγώγησης των πολιτών, ως μέρος του καταρρέοντος πολιτικού συστήματος, αποδεικνύονται σήμερα ολοένα και περισσότερο γυμνά. Η αφύπνιση της κοινωνίας αναδεικνύει την ανάγκη του κριτικού λόγου, όπως και το αντίστροφο, και θέτει σε νέες βάσεις τον ρόλο της αριστεράς, τον Τύπο της αριστεράς και γενικότερα τις εφημερίδες γνώμης. Το νέο Μνημόνιο συγκροτεί έναν ελεγχόμενο χώρο ενημέρωσης, που στον αντίποδά του είναι αναγκαίο να συγκροτηθούν τα μέσα που σέβονται τη δεοντολογία, την κοινωνία και το δικαίωμα στην πληροφόρηση των πολιτών.

Δυστυχώς η οικονομική κρίση καθιστά ακόμη δυσχερέστερη την επιβίωση των μέσων ενημέρωσης εκτός του συστήματος, που η ύπαρξη και η ανάπτυξή τους επαφίεται στον αναγνώστη - πολίτη και είναι όρος για την επιβίωση της κοινωνίας. Μέσα σ' αυτόν τον ορίζοντα η "Αυγή" -οργανική συνιστώσα της ανανεωτικής - ριζοσπαστικής αριστεράς- απευθύνεται και πάλι στον προοδευτικό αναγνώστη και φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως εστία κριτικής σκέψης και ενημέρωσης.



Κ. Τσουκαλάς: Η ψήφιση του Μνημονίου ήταν νίκη ή εφιαλτική ήττα;
Ο ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, στην ομιλία του που διαβάστηκε στην εκδήλωση, σχολίασε την ψήφιση του Μνημονίου λέγοντας: «Κανείς δεν μπορεί, μετά λόγου γνώσεως, να αποφανθεί με απόλυτη βεβαιότητα αν πρόκειται για νίκη (προσωρινή ή οριστική) ή για εφιαλτική ήττα, αν ανοίγονται χαραμάδες ελπίδας ή βαδίζουμε αναπόφευκτα προς την καταστροφή. Σ' αυτήν την αποπνικτική συγκυρία, όταν όλα φαίνεται να αλλάζουν, οι επίδοξοι 'άριστοι' και οι αυτόκλητοι κλητοί έχουν καλύτερες πιθανότητες να επιτύχουν τα σχέδιά τους. Η 'ευκαιρία' για τη μεταρρύθμιση της χώρας μεταφράζεται σε 'ευκαιρία' για τους μεταρρυθμιστές. Δεν είναι τυχαίο ότι στις μέρες μας φυτρώνουν σαν μανιτάρια αυτοσχέδιες πολιτικές κινήσεις, απρόσμενες ηγετικές φιλοδοξίες, αναπάντεχες ιδεολογικές κρυσταλλώσεις, πρωτόγνωρες κατά φύσιν ή παρά φύσιν συμμαχίες, επινοητικοί σωτηριολογικοί σχεδιασμοί και θεαματικές μεταπηδήσεις».

Ο Κ. Τσουκαλάς τόνισε ότι η παρούσα κρίση είναι κρίση της ιδέας και της λειτουργίας της δημοκρατίας, κρίση κοσμοπαραστάσεων, κρίση ιδεολογιών σε μια εποχή που επαίρεται ότι δεν υπάρχουν πια ιδεολογίες. Η μόνη λύση είναι η αντίσταση στους νέους δαίμονες που μας περιτριγυρίζουν, όπως είναι οι δαίμονες της αυτονόητης συμμόρφωσης στις υποδείξεις της λογικής, στους δαίμονες της απελπισίας και της αδράνειας. Πριν από όλα οφείλει να επανέλθουν το πολιτικό, η αρμοδιότητα του λαού να αυτοθεσπίζεται, η δυνατότητα των ανθρώπων να σκέπτονται και να δρουν από κοινού. Πιστεύω πως η μόνη διέξοδος από την κρίση πρέπει να αναζητηθεί στην εμβάθυνση και τη διεύρυνση της δημοκρατίας".



Ν. Κωνσταντόπουλος: Να αποτρέψουμε την καταστροφή

Ο Νίκος Κωσταντόπουλος σχολίασε από την πλευρά του ότι «η εικόνα της φλεγόμενης Αθήνας, το βράδυ της Κυριακής, πρέπει να μην αφήνει κανέναν στους εφησυχασμούς και τους ιδεασμούς του, στις διχαστικές κινδυνολογίες και συνωμοσιολογίες» και τόνισε ότι «ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. πήραν μια ιστορική ευθύνη, κάνοντας ένα ακόμα λάθος στα τόσα που φόρτωσαν τον λαό μας. Όμως το να περιμένουμε να αποδειχτεί στην πράξη αυτό το λάθος θα είναι καταστροφή. Όλοι εμείς που βλέπουμε τους κινδύνους πρέπει να προσπαθήσουμε ώστε να αποτραπεί η καταστροφή».

Ανάμεσα σε άλλα υποστήριξε πως "το βίωμα του συνολικού κλυδωνισμού της χώρας είναι τραυματικό και θα είναι μακροχρόνιο. Είναι πολιτική αφέλεια να λένε κάποιοι ότι αυτή η βαθιά κοινωνική και πολιτική δοκιμασία θα μετασχηματιστεί αυτομάτως. Δυστυχώς στο υπαρκτό πλαίσιο κρατικής και κυβερνητική διάρθρωσης, κομματικής και εκλογικής λειτουργίας έχει αλλοιωθεί εκφυλιστικά η δημοκρατία, η πολιτική, η κοινωνική νομιμοποίηση, η ευθύνη και η λογοδοσία, η αυτονομία της αντιπροσώπευσης και η θεσμική αξιοπιστία.

Επικράτησε -και δεν έχει εγκαταλειφθεί ακόμη- ένας αγοραίος κομματικός και παραταξιακός μοντελισμός που αντιστέκεται σθεναρά και προσπαθεί να ανακυκλωθεί καθώς πιέζεται και λοιδορείται από παντού. Ο δημαγωγικός λαϊκισμός κομμάτων και κυβερνήσεων, αλλά και ο ευκαιριακός δήθεν πραγματισμός στελεχών και ομάδων δεν συνιστούν σε καμιά περίπτωση τις νέες πολιτικές προτάσεις και τα νέα συλλογικά υποκείμενα για την αναδιάρθρωση του μεταπολιτευτικού κυβερνητισμού και κομματισμού. Αυτές οι νοσηρές εκδηλώσεις μαζί με την ηγεμονία των δημοσκοπήσεων και της επικοινωνιακής σκηνοθεσίας έχουν αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόμαστε και ενεργούμε πολιτικά.

Σήμερα όλοι μιλάνε για την αναγκαιότητα μιας νέας εποχής για την Ελλάδα, αλλά το πλαίσιο μέσα στο οποίο καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα είναι εν πολλοίς αχαρτογράφητο. Η Ελλάδα καλείται να πληρώσει ένα τεράστιο κόστος για τη δημοσιονομική της προσαρμογή, χωρίς να είναι βέβαιο το αποτέλεσμα και χωρίς να διασφαλίζεται ότι, παρά το κόστος, δεν θα φτάσει τελικά στη χρεωκοπία".



Ιφ. Καμτσίδου: Η δημοκρατία προϋποθέτει λύσεις με όρους γενικού συμφέροντος
Η Ιφιγένεια Καμτσίδου, επ. καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ, από την πλευρά της τόνισε ότι «ο δημοκρατικός χαρακτήρας των πολιτικών αποφάσεων δεν στηρίζεται μόνο στην ανάδειξη των φορέων της εξουσίας μέσα από εκλογικές διαδικασίες: συναρτάται με δύο ακόμη παραμέτρους, καθώς και με την πλήρωση μιας πρωταρχικής προϋπόθεσης, της διάκρισης του πολιτικού από το ιδιωτικό. Η λειτουργία της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας προϋποθέτει ότι οι συμμετέχοντες στην πολιτική πράξη εγκαταλείπουν τα προσωπικά συμφέροντα και στοχεύσεις τους και αναζητούν τις καταλληλότερες κατά περίσταση λύσεις με όρους γενικού ή έστω γενικεύσιμου συμφέροντος.

Η συστατική σχέση της αυτονομίας του πολιτικού με τον δημοκρατικό χαρακτήρα των νεοτερικών πολιτευμάτων γίνεται αντιληπτή αν αναλογιστεί κανείς ότι χωρίς αυτήν εξουδετερώνεται η δυνατότητα ανάπτυξες των συνθηκών που συγκροτούν τα εννοιολογικά στοιχεία της δημοκρατίας. Αν οι νόμοι χάσουν τον πολιτικό τους χαρακτήρα, αν πάψουν δηλαδή να αποτυπώνουν την προσπάθεια ρύθμισης του κοινωνικού πεδίου με τρόπο που να υπερβαίνει τα ιδιωτικά συμφέροντα, τότε η ελευθερία και η ισότητα θα αποτελέσουν παρελθόν σε ό,τι αφορά τα περισσότερα μέλη του κοινωνικού συνόλου. Σύστημα που επιτρέπει ή έστω ανέχεται οι νόμοι του να διαμορφώνονται με βάση σκοπιμότητες ή νομοτέλειες της αγοράς, της επιστήμης ακόμη και της φύσης, παύει αυτοχρήμα να είναι δημοκρατικό.

Σήμερα ο πρωθυπουργός και η πολιτική ηγεσία της χωράς εμφανίζουν τα μέτρα που λαμβάνουν ως απάντηση σε ένα φυσικό φαινόμενο που δεν μπορεί να μεταβληθεί με την πολιτική δράση των Ελλήνων πολιτών και των αντιπροσώπων τους. Είτε με τα Μνημόνια είτε με τα νομοθετήματα που υπερψηφίζονται, καταλύονται θεσμοί που συγκροτήθηκαν μέσα από πολλούς αγώνες και θυσίες και περιορίζονται ασφυκτικά θεμελιώδη δικαιώματα. Έτσι οι πιο κρίσιμες αποφάσεις για τη χώρα λαμβάνονται από ένα ολιγομελές επιτελείο, χωρίς καμιά λαϊκή νομιμοποίηση, που τις διαμορφώνει ενόψει του διλήμματος λιτότητα ή άτακτη χρεωκοπία, εξουθένωση ευρύτατων κοινωνικών στρωμάτων ή διαφύλαξη του τραπεζικού και οικονομικού συστήματος της χώρας".



Ν. Γιαννόπουλος: Στο χέρι της αριστεράς να καλύψει το κενό που δημιουργείται
Ακολούθως ο Νίκος Γιαννόπουλος, μέλος του Δικτύου για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα, υποστήριξε ότι τώρα που παρατηρούμε μια δραματική μείωση του ρόλου της κοινωνικής εκπροσώπησης στη χώρα μας, γεγονός που ανοίγει ένα κενό το οποίο σε περιόδους πόλωσης είναι ένας μεγάλος κίνδυνος ή μία μεγάλη ευκαιρία, είναι στο χέρι της αριστεράς να καλύψει αυτό το κενό.

Σημείωσε ότι «σήμερα το κράτος μετεξελίσσεται σε επιτελάρχη του κοινωνικού πολέμου» και εξέφρασε την άποψη ότι τα επεισόδια της Κυριακής «δεν ήταν ούτε έργο παρακρατικών ούτε προβοκάτσια». Πρόσθεσε ότι η αριστερά σήμερα έχει ίσως το μεγαλύτερο ακροατήριο παρά ποτέ και γι' αυτό δεν πρέπει να περιοριστεί σε καταγγελτικό λόγο. Κάλεσε όλους να εκπαιδεύσουν εαυτούς σε μορφές πιο άμεσης δημοκρατίας και έκλεισε την ομιλία του με μια ρήση του Μπέντζαμιν: «Διεκδικούμε τα πάντα για να αποφύγουμε το κακό που έρχεται».

Μετά τις εισηγήσεις των ομιλητών υπήρξαν παρεμβάσεις από τους παρευρεθέντες και συγκεκριμένα από τον συνταγματολόγο Κώστα Χρυσόγονο, τον ποινικολόγο Νίκο Παρασκευόπουλο, την πανεπιστημιακό Ρία Καλφακάκου, τον πρώην πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Μανόλη Λαμτζίδη κ.ά.



Αλ. Τσίπρας: Κοινό πλέον το αίτημα για εκλογές με απλή αναλογική
«Η εκδήλωση της 'Αυγής' γίνεται σε μια εξαιρετική σοβαρή και κρίσιμη συγκυρία. Είναι η στιγμή που η πολιτική των Μνημονίων, μπροστά στην ολοκληρωτική της αποτυχία και τα αδιέξοδα στα οποία οδηγείται, έρχεται σε απευθείας σύγκρουση με την κοινωνία» είπε ο Αλέξης Τσίπρας στον σύντομο χαιρετισμό του και τόνισε πως σήμερα το κοινό αίτημα όλου του δημοκρατικού κόσμου είναι «εκλογές με απλή αναλογική».

Ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ επεσήμανε ότι ζούμε την κλιμάκωση μια σοβαρής κοινωνικής και πολιτικής κρίσης που ξεκίνησε με την ψήφιση του πρώτου Μνημονίου και με τη μεθοδευμένη υπαγωγή της χώρας στην εποπτεία και τον έλεγχο της τρόικας. Σχολιάζοντας τις χθεσινές εξελίξεις και τους τριγμούς που σημειώνονται στα κόμματα του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. τόνισε πως από τον περασμένο Νοέμβριο, όταν από κοινού στήριξαν την κυβέρνηση Παπαδήμου, «τελείωσε ουσιαστικά ο δικομματικός ανταγωνισμός».

«Σήμερα στον δημόσιο χώρο συγκρούονται δύο απόψεις: Η μία που λέει αυτά που πρέπει να γίνουν, πρέπει να γίνουν ακόμα και ενάντια στη θέληση της τεράστιας κοινωνικής πλειοψηφίας και η άλλη που υποστηρίζει ότι ο λαός έχει το δικαίωμα να επιλέγει και να διαμορφώνει με την ενεργή συμμετοχή και την κινητοποίησή του τους πολιτικούς άξονες διακυβέρνησης» υποστήριξε. «Το πρώτο θύμα του Μνημονίου είναι η δημοκρατία. Αυτό το είπαμε εμείς από την αρχή» υπογράμμισε σε άλλο σημείο ο Αλέξης Τσίπρας, προσθέτοντας ότι «τέτοιες πολιτικές επιλογές δεν μπορούν να επιβληθούν δίχως εκτροπή», έξω από τις επιταγές του Συντάγματος, την κοινοβουλευτική διαδικασία και το ευρωπαϊκό κεκτημένο για τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Αν είμαστε σε άλλο χρόνο ή σε άλλο γεωγραφικό μήκος και πλάτος και όχι στην καρδιά της Ευρώπης, αυτές οι πολιτικές μόνο με πραξικοπήματα θα μπορούσαν να επιβληθούν» είπε χαρακτηριστικά.

«Ζούμε το επώδυνο τέλος του μεταπολιτευτικού πολιτικού κύκλου. Ένα χρεωκοπημένο πολιτικό σύστημα οδηγεί τη χώρα στη λεηλασία της, χρεωκοπεί τον λαό και αποσυντίθεται» συνέχισε για να επισημάνει ότι «το τέλος του μεταπολιτευτικού κύκλου δεν σηματοδοτεί τη μετεξέλιξή του σε νέο ανασυνταγμένο πολιτικό πλαίσιο, αλλά την επιστροφή σε καθεστώς περιορισμένων δημοκρατικών ελευθεριών».

http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=669453